قــمر در عـقرب
نیمنگاھی به آسترولوژی
توستاره ھا دنبال بختت نگرد
قدم زدن بر مرزھای دانش
«آسترولوژی که شاید با نامھای تنجیم یا ستاره بینی ھم شنیده باشید، علم نیست بلکه یک شبه علم است.»
این را دکتر رضا منصوری، استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف و مجری طرح رصدخانه ملی ایران میگوید. دنیای
ستارهھا ھمیشه جذاب بوده، چه رسد به اینکه عدهای ادعا کنند ھمین حالا از روی وضعیت قرار گرفتن ستارهھا و
سیارات و تعیین وضعیت طالعت میتوانند یک چیزھایی درباره سرنوشتت بگویند. خداییاش کمتر کسی میتواند
مقاومت کند. اسم این کار آسترولوژی است که به عقیده دکتر منصوری «امروزه عدهای از افراد آن را به اسم علم
میفروشند و گاھی افراد بخصوص جوانھای کم تجربه ھم آن را با ستاره شناسی و نجوم اشتباه میگیرند در
صورتی که تنجیم، ستاره بینی است.» البته گوشزد میکند که ھمیشه جوانھا از یک سری پدیدهھای عجیب و
غریب که ذھن را به قلیان بیندازد خوششان میآید. تنجیم ھم ھمین طور است. تنجیم، میشود گفت یک جور
فالبینی است. ستاره بینھای امروزی برای تبلیغ از جان و دل مایه میگذارند و حضور پررنگی در برخی مجلات و
صفحهھای اجتماعی دارند. آنھا ادعا دارند نحوه قرار گرفتن کرات تأثیر مستقیم روی آدمھا دارد که این مھم با
اتفاقات خوب و بدی که در زندگی ما میافتد ھم بیربط نیست. آنھا روزھای مشخصی از ھفته و سال را مثل
چھارشنبهھا برای انجام کارھا و تصمیمات شغلی مناسب میدانند. دلیلشان ھم نوع قرار گرفتن سیارهھا در فلک
است که ترکیبات (یوگاھای) خوبی از آنھا به ما میرسد.
آسترولوژی بر سر دوراھی
مدرک دورهھای آسترولوژی معتبر نیست. چرا؟ چون اگر کسی بخواھد دورهھایی را برای آموزش آسترولوژی برگزار
کند و آخرش ھم به شرکت کنندهھا مدرک بدھد باید به دو وزارتخانهای که مسئولیت حوزه آموزش را دارند (وزارت
آموزش و پرورش و وزارت علوم) برود. از آنجا که آسترولوژی یا ھمان تنجیم، علم تلقی نمیشود - چون منطق
علمی پشتش نیست - پس مجوزی ھم برای آموزش مطالب مربوط به آن داده نمیشود. با این وجود دوره و کلاس
آسترولوژی کم نیست و اگر سراغ بگیرید، نزدیکترین آدرس به محل سکونت تان را پیدا میکنید. بعضی از جوانھا
خیال میکنند با شرکت در دورهھای آسترولوژی، میتوانند پس از مدت کوتاھی پیشگویی کنند و ھمیشه از آنچه
قرار است برایشان اتفاق بیفتد باخبر باشند. اما روی دیگر سکه، قصه تکراری کلاھبردارانی است که منتظر به دام
انداختن جوانان کم تجربه و کنجکاو در مورد آینده ھستند و این، شیرینی خبردار شدن از آینده را به کام این جوانھای
کنجکاو تلخ میکند.
آسترولوژ بازھا
مھرنوش 24 ساله دانشجوی علوم آزمایشگاھی است. میگوید: خرافی نیستم ولی به طالع ھر فرد و اثر کرات بر
آدمھا اعتقاد دارم. نکتهھایی که تا به حال در طالع ام بوده 95 درصد درست از آب درآمده و به واقعیت پیوسته
است.
پویا، 23 ساله در این باره نظر دیگری دارد. او به استناد تجربه مادرش این جور شیوهھا را خرافه میداند. پویا تعریف
9/5/2018 ایران روزنامھ
http://www.iran-newspaper.com/Newspaper/BlockPrint/27002 2/2
میکند که مادرش مدتھا درگیر فال و آسترولوژی بوده و خیلی از تصمیم ھایش را بر اساس نقشھای فنجان قھوه
فالگیر یا ستارهھا میگرفته که البته لازمه اش دانستن دقیق زمان تولد است. ولی تازه ھمین سال گذشته متوجه
شده که زمان تولدش ماه خرداد بوده و نه ماه مرداد. فکرش را بکنید. پویا میگوید که اوایل مادرش حس کسی را
داشته که با پتک توی سرش کوبیدهاند اما حالا زندگی آرامتر و بیدغدغه تری دارند و معتقد است خدا به آدم عقل
داده تا مسیر زندگی اش را ترسیم کند.
امیر 27 ساله جزو پروپاقرصترین طرفداران آسترولوژی است. میگوید: طالع بینی و اطلاع از نحوه قرارگیری کرات و
تأثیر آنھا بر موجودات مخصوصا آدمھا برایم خیلی جالب است. ھر روز سر میزنم و مطالب جدید را می خوانم و
اتفاقات روز را با نکتهھایی که خوانده ام مطابقت میدھم. بگیر و نگیر دارد اما به ھیجانی که دارد میارزد.
مونا 28 سال دارد و فارغ التحصیل رشته نجوم است. میگوید: خرافات به شکل غیرقابل انکاری در وجود ھمه ما
ھست فقط میزان آن در ھر فرد متغیر است. یکی به فال و کف بینی اعتقاد دارد و ممکن است ھر چند وقت ھم
سراغ فالگیر برود و ھمه اش منتظر اتفاقاتی باشد که در حرفھا ی فالگیر بوده یا یکی فقط در حد این است که
شروع روزش ھمراه شده با صدای قارقار کلاغ که ناخودآگاه فکر بدشانسی آوردن در روزی که پیش رو دارد را پیش
خود مجسم میکند. ھرچند شاید در کمتر از ثانیهای آن را فراموش کند اما اگر از بدشانسی اتفاق بدی برایش
بیفتد ناخودآگاه یاد صدای قارقار صبح میافتد! خودم طالع بینی را در حد تفریح دوست دارم، چون ھدفم برای آینده
مشخص است و خودم برای آن برنامه ریزی کردهام. شاید عواملی روی
تصمیم ھایم تأثیر بگذارند اما از اصل تصمیمم کوتاه نمیآیم. لیلا 27 ساله لیسانس روانشناسی دارد. ھرچند
میگوید افرادی که دل به آسمان بستهاند اصلا روی داشته ھایشان در زمین حساب نمیکنند و اصلا اشتباه است
که شخص به جای رفتن پیش مشاور، برود پیش فالگیر، ولی صادقانه اعتراف میکند که خودش ھم گاھی سراغ
فالگیر یا آسترولوژیست میرود. و چرا چنین میکند؟ محض کنجکاوی و تفریح. تا حالا ھم چیزی دستش را نگرفته.
اسرار آسمان
روز قمر در عقرب که با حرکت ماه و چرخش سیارهھا و ستارگان اتفاق میافتد ھم جزو ھمان ستاره بینی است. از
قدیم این طور تعبیر میشد که آن روز نباید کارھای مھم مثل ازدواج و خرید و فروش انجام شود چون نتیجه خوبی
نخواھد داشت. اوقات سعد و نحس ھم از قدیم بوده به طوری که پادشاھان برای انجام کارھای حیاتی مثل جنگ یا
گسترش سرزمین تحت سلطه خود در کنارشان ستاره بینھایی را به عنوان مشاور داشتند تا برای آنھا پیشگویی
کند که چطور و چه زمانی بجنگند تا بتوانند پیروزی را از آن خود کنند. اما ھیچ یک از اینھا منبع علمی نداشته و
امروزه میزان مقبولیت آن در بین افراد مختلف از صددرصد تا زیر صفر یعنی خرافه متغیر است.